16 Haziran 2025 Pazartesi
Python scriptlerini komut satırından çalıştırmak, yazılım geliştirme sürecinin önemli bir parçasıdır. Python, hem geliştiricilerin hem de kullanıcıların scriptlerini terminal veya komut satırından rahatça çalıştırabilmesini sağlar. Bu yazıda, Python scriptlerini komut satırından en temiz ve verimli şekilde nasıl çalıştıracağınızı adım adım inceleyeceğiz.
Komut satırından Python scripti çalıştırabilmek için önce sisteminize Python yüklü olmalıdır. Eğer sisteminizde Python yüklü değilse, Python’un resmi web sitesinden uygun sürümü indirip yükleyebilirsiniz.
Komut satırında Python’ın yüklü olup olmadığını kontrol etmek için şu komutu kullanabilirsiniz:
python --version
veya
python3 --version
Python sürümünü görmek için bu komutlardan birini kullanın. Eğer Python yüklü değilse, yüklendikten sonra aynı komutları tekrar kullanarak doğrulayabilirsiniz.
Bir Python scriptini komut satırından çalıştırmadan önce, bu scripti yazmış olmanız gerekir. Örneğin, basit bir “Merhaba Dünya” scripti şu şekilde olabilir:
# hello.py
print("Merhaba Dünya!")
Bu scripti bir dosyaya kaydedin. Örneğin, hello.py adıyla kaydedebilirsiniz.
Python scriptlerini komut satırında çalıştırmak için terminal veya komut satırını açın. Ardından, scriptin bulunduğu dizine gitmeniz gerekir. cd komutunu kullanarak ilgili dizine geçebilirsiniz.
cd /path/to/your/script/
Scriptin bulunduğu dizine geldikten sonra, Python scriptini çalıştırmak için şu komutu kullanabilirsiniz:
python hello.py
veya
python3 hello.py
Bu komutlardan birini kullanarak hello.py scriptini çalıştırabilirsiniz. Eğer her şey doğru yapılmışsa, terminalde şu çıktıyı görmelisiniz:
Merhaba Dünya!
Python scriptlerini komut satırından çalıştırırken bazen ek parametreler (argümanlar) geçirmek isteyebilirsiniz. Bunun için Python’un sys.argv fonksiyonunu kullanabilirsiniz. Bu parametreler, Python scriptini çalıştırırken komut satırından geçireceğiniz değerleri almak için kullanılır.
# greet.py
import sys
if len(sys.argv) > 1:
name = sys.argv[1]
print(f"Merhaba, {name}!")
else:
print("Merhaba, dünya!")
Bu script, komut satırından bir parametre alır ve eğer bir isim verilmişse, o ismi kullanarak “Merhaba, [isim]!” mesajı yazdırır.
Komut satırından bu scripti şu şekilde çalıştırabilirsiniz:
python greet.py Ahmet
Çıktı şu şekilde olacaktır:
Merhaba, Ahmet!
Eğer parametre girmezseniz, script “Merhaba, dünya!” mesajını yazdırır.
Bazen scripti arka planda çalıştırmak isteyebilirsiniz. Linux ve macOS gibi Unix tabanlı sistemlerde, scripti terminalden arka planda çalıştırmak için & işareti kullanabilirsiniz.
python hello.py &
Bu komut, scriptin terminalde çalışmasını sağlar ancak terminali serbest bırakır. Bu sayede terminali kullanmaya devam edebilirsiniz.
Windows üzerinde ise arka planda çalıştırma genellikle PowerShell veya başka bir terminal kullanılarak yapılır. Bunun için de start komutunu kullanabilirsiniz:
start python hello.py
Python scriptini birkaç kez çalıştırmak istiyorsanız, komut satırında bir döngü oluşturabilirsiniz. Örneğin, 5 kez aynı scripti çalıştırmak için şu komutları kullanabilirsiniz:
for i in {1..5}; do python hello.py; done
Bu komut, hello.py scriptini 5 kez çalıştırır.
Windows için, benzer işlemi PowerShell’de şu şekilde yapabilirsiniz:
1..5 | ForEach-Object { python hello.py }
Bir Python scripti çalıştırırken dış kütüphaneleri kullanmanız gerektiğinde, sanal ortam kullanmak iyi bir yöntemdir. Sanal ortamlar, projeye özel bağımlılıkların yönetilmesine yardımcı olur.
python -m venv myenvmyenv\Scripts\activatesource myenv/bin/activatepip install requestspython hello.pydeactivateBir Python scriptini, çalıştırmak için Python yüklemeye gerek olmadan çalıştırılabilir (executable) bir dosya haline getirebilirsiniz. Bunun için PyInstaller veya cx_Freeze gibi araçlar kullanılabilir.
pip install pyinstallerpyinstaller --onefile hello.pyBu komut, hello.py scriptini tek bir çalıştırılabilir dosya haline getirecektir. Bu dosya, Python yüklü olmayan bir bilgisayarda bile çalıştırılabilir.
Python scriptlerini komut satırından çalıştırmak oldukça basit ve etkilidir. python script_adı.py komutuyla Python dosyalarınızı hızlıca çalıştırabilir, farklı parametreler kullanarak etkileşimli hale getirebilir ve dış kütüphanelerle çalışan projelerinizde sanal ortam kullanarak bağımlılıkları yönetebilirsiniz. Ayrıca, scriptlerinizi arka planda çalıştırmak, birden fazla kez çalıştırmak veya çalıştırılabilir dosyalar haline getirmek de mümkündür.
Bu yöntemlerle Python scriptlerinizi komut satırından en verimli şekilde çalıştırabilirsiniz.